Ook in de sociaal wetenschappelijke hoek zijn ondernemende wetenschappers te vinden. Een van die mensen is Levi van Dam. Van Dam is gedragswetenschapper aan de UvA en kwartiermaker bij Garage 2020; een beweging die de jeugdhulp wil innoveren. Hoe maakt hij impact met wetenschap en welke stappen zijn er volgens hem nog te nemen voor een beter valorisatieklimaat?
Wat doet Garage2020?
Garage 2020 is een netwerk dat met de kennis en de technologieën die er momenteel zijn, de jeugdhulp wil verbeteren en aantrekkelijker wil maken dan die nu is.
We ontwerpen tools die naast dat ze de gewenste gedragsverandering van het kind of de jongere in gang zetten, er ook aantrekkelijk uitzien en makkelijk in gebruik zijn. De belevingswereld van kinderen en jongeren staat centraal. Zij zijn van nature nieuwsgierig wat de kans vergroot dat de oplossingen die wij ontwerpen, ook echt door hen gebruikt worden.
Heel veel kennis is er al, en in grote hoeveelheden, maar wordt nu onvoldoende gebruikt omdat de vormen waarin die wordt aangeboden, te wetenschappelijk zijn. Neem bijvoorbeeld zelfhulpboeken. Die zijn veel te lastig geschreven waardoor ze wel de hoogopgeleide ouder of verzorger bereiken, maar niet die ouder die op drie-hoog in de Bijlmer woont.
Ook niet Het Tienerbrein van Jelle Jolles? Destijds toch een bestseller?
Nee, zelfs dat boek is te lastig geschreven voor veel ouders. Het is prachtig, voor ouders die boeken lezen. En dat doet niet iedere ouder.
Kun je voorbeelden noemen van apps die jullie ontwerpen?
Ja, we ontwerpen een applicatie SEEV, die jongeren in staat stelt om hun rekeningen te betalen op een voor hen aantrekkelijke wijze. En de app feelee helpt jongeren om inzicht in hun eigen emoties te krijgen met behulp van het zelf bijhouden van hun gemoedstoetstand via emoji’s in combinatie met smartphone-data over beweging en slaap.
Het besef dat de samenleving – de belastingbetaler- ons onderzoek betaalt en je daar als wetenschapper ook iets voor terug geeft, is er nu nog te weinig en zou van mij meer gestimuleerd mogen worden binnen universiteiten.
Wat zijn jouw instrumenten voor meer impact?
Door onderzoekers vanuit verschillende wetenschappelijke disciplines met elkaar te laten samenwerken, willen we tot oplossingen komen die meer aansluiten bij de belevingswereld van kinderen en jongeren. Zo zetten we bijvoorbeeld Design Thinkers van de TU Delft samen om tafel met psychologen, psychiaters, antropologen, filosofen en gedragswetenschappers om tot het optimale ontwerp te komen. Uiteraard altijd in combinatie met de eindgebruiker: kinderen, jongeren en ouders.
Zijn er uitdagingen?
Ja zeker. Alleen door elkaars methodes en cultuur te leren kennen en te respecteren, kom je tot innovatieve oplossingen. De focus van elke discipline is anders. Zo is een pedagoog gebrand op de resultaten van zijn metingen, is een ontwerper uit op een gebruiksvriendelijk ontwerp, terwijl een antropoloog wekenlang als een fly on the wall een gezin kan observeren zonder direct alles in meetbare concepten te willen vangen. De gezamenlijke missie die Garage2020 heeft om bestaande vormen van jeugdhulp te vervangen door aantrekkelijkere oplossingen, bindt ons als verschillende experts en laat ons stappen zetten buiten onze eigen discipline.
En uitdagingen op een hoger niveau?
Nu liggen onderzoek en praktijk helaas nog te ver uit elkaar. Maar weinig van de apps die nu aan de universiteiten ontwikkeld worden, zijn ook commercieel bruikbaar.
Veel van mijn collega’s hebben niet de interesse om van hun vinding een commercieel product te maken. Zij richten zich op publiceren en het begeleiden van promovendi en zijn minder bezig met de toepassing van kennis. Het besef dat de samenleving – de belastingbetaler- ons onderzoek betaalt en je daar als wetenschapper ook iets voor terug geeft, is er nu nog te weinig en zou van mij meer gestimuleerd mogen worden binnen universiteiten.
En ook de financiering kan beter. Zo zouden er veel meer calls moeten komen die zich richten op de verbetering van het ecosysteem. Door bijvoorbeeld calls uit te schrijven waar interdisciplinair onderzoek een voorwaarde is, worden wetenschappers van verschillende universiteiten en met verschillende achtergronden gestimuleerd om met elkaar samen te werken waar uiteindelijk het hele ecosysteem om die universiteiten heen van mee profiteert.
Goed dat er nu de beweging ‘Science to Impact’ is die dit soort punten op de agenda zet en aanzet tot nadenken. Hoe minder blokkades er zijn, hoe meer kans dat we met onze wetenschap tot de innovatieve oplossingen komen die deze en de volgende generaties zo hard nodig hebben!
► Ook lezen: een Metro-artikel over een impact initiatief waar Van Dam ook bij betrokken is: het initiatief ‘We Spark The World’
Levi van Dam
Levi is gedragswetenschapper aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn kennis op het gebied van pedagogiek en onderzoek combineert hij met zijn ambitie om impact te maken in de levens van gezinnen.
Zes jaar geleden was hij mede-oprichter van stichting Garage2020, waar hij nu directeur van is. De financiers van Garage2020 zijn zorginstellingen, gemeentes, het ministerie van VWS en diverse fondsen. Daarnaast is er een Revolving Fund opgericht waarmee (digital) health start-ups worden ondersteund die de potentie hebben om uit te groeien tot een BV.
De ambitie is dat een deel van de toekomstige opbrengst van de succesvolle startups terugvloeit naar Garage 2020 waardoor het geld weer ten goede komt aan de jeugdsector. ‘Het verdienmodel is momenteel nog erg kwetsbaar. Structurele financiering vanuit VWS en de VNG is nodig zijn om het netwerk Garage2020, te kunnen continueren’ aldus Levi van Dam.
Naast Garage2020 ontwikkelde Van Dam de JIMaanpak, een wetenschappelijk onderbouwde methode waarmee uithuisplaatsingen voorkomen kunnen worden. Samen met Suzanne de Ruig richtte hij JIMwerkt op, een stichting die professionals in de jeugdhulp en het onderwijs toerust om te werken met deze vernieuwende benadering.