Het groeipad van deeptech bedrijven is vaak grillig en lang, en er is een specifiek soort kennis voor nodig. Door hier in de financiering en andere ondersteuningsinstrumenten op in te spelen, vergroot je het succes van dit soort bedrijven. De focus in programma's en begeleiding van first time ondernemers zou meer tweeledig moeten zijn; zowel op de ontwikkeling van het bedrijf als op de ontwikkeling van de ondernemer zelf. Daarmee zorgen we voor 'repeat entrepreneurs'. Dat was één van de inzichten uit de breakout sessie 'Scaling Deeptech Repeat entrepreneurs driving technology to impact’ tijdens de IGNITE summit van Techleap op donderdag 10 februari.
Aan tafel van moderator Anne Strobos zaten ondernemers Crijn Bouman (ROCSYS) en Marissa de Boer (SusPhos), en investeerder Sven Bakkes van LUMO Labs om hun verhalen te delen over de essentiële vaardigheden van deeptech ondernemers en de condities van het Nederlandse tech ecosysteem.
Lees meer over de breakout sessie en de key takeaways, of bekijk het plenaire deel van IGNITE hier terug.
Netwerk en ecosysteem
De tafelgasten zijn het alle drie erover eens dat juist in de eerste fase een goede ondersteuning van deeptech ondernemers cruciaal is. Het ontbreekt hen dan vaak nog aan kennis en netwerk.
Marissa de Boer, oprichter van SusPhos, zit met haar scale-up in de hoek van de ‘harde’ chemie. In dat gebied is het lastig om incubators te vinden die hier verstand van hebben en is het aan de ondernemer zelf om adviseurs en mentors te vinden voor ondersteuning. Dat vraagt wat van je eigen netwerkeigenschappen en overtuigingskracht. Daarnaast is het lastig om een goede inschatting te maken van het soort kennis en mensen dat je eigenlijk nodig hebt - door gebrek aan ervaring.
Crijn Bouman herkent dit. Hij kreeg bij de oprichting van zijn eerste bedrijf – Epyon, later verkocht aan ABB - ondersteuning van incubator YES!Delft. Deze ondersteuning was cruciaal voor de ontwikkeling van zijn bedrijf en van hemzelf als ondernemer - "je leert veel van andere ondernemers en het legt de lat hoog" - maar was te kort voor het deeptech domein waarin hij bezig is. Er is minimaal 5 tot 7 jaar nodig is om een bepaalde schaal te bereiken. Ook is het in het begin een heel ander soort bedrijf dan in de volgende fase. In de begin fase sluit de ondersteuning van een incubator goed aan, voor het vervolg heb je behoefte aan andere netwerken en kennis. Crijn heeft in deze fase dan ook een ervaren ondernemer aan boord gehaald, en daarvan "het klappen van de zweep geleerd."
Crijn Bouman
Oprichter & CEO | Rocsys
Crijn Bouman heeft 15 jaar ervaring in de EV charging industrie. In april 2019 was hij mede-oprichter van Rocsys. Rocsys ontwikkelt autonome laadoplossingen voor elektrische voertuigen (EV), een innovatief product door een combinatie van robotica, computer vision technologie en services. Eerder (2005) richtte hij Epyon Power op – dat snellaadoplossingen van elektrische voertuigen ontwikkelde - dat in 2011 werd overgenomen door ABB. Crijn bleef daar tot begin 2018 betrokken als VP Product Line Management.
Marissa de Boer
Oprichter & CEO SusPhos
Marissa de Boer heeft na haar promotieonderzoek SusPhos opgericht in 2019. SusPhos heeft een technologie ontwikkeld om verschillende fosfaatafvalstromen te recyclen tot hoogwaardige producten, zoals vlamvertragers. Momenteel draait de proeffabriek succesvol. Marissa heeft verschillende ondernemersprijzen gewonnen en is momenteel bezig de eerste full-size fabriek op te zetten.
‘Just hit the wall, take direction, and do it better the next time!'
Entrepreneurial mindset
Sven Bakkes – oprichter van het VC fonds LUMO Labs – vertelt dat het als investeerder belangrijk is een ondernemersgeest te hebben. Sven heeft het opbouwen van een startup zelf meegemaakt en weet hoe grillig het pad kan zijn, en hoe lastig dingen dan te plannen zijn.
Hij begrijpt dat investeerder in vooruitgang en mijlpalen denken, maar wijst ook op de flexibiliteit die je nodig hebt in de ondersteuning van een deeptech bedrijf in de vroege fase. Mijlpalen die je afspreekt kunnen na een jaar al compleet achterhaald of irrelevant zijn volgens Sven. Marissa vult aan dat het dan belangrijk is andere mijlpalen te vinden die van meer betekenis zijn.
Het meest ideale voor een tech startup, is te beschikken over een mix van investeerders met zowel een financiële als een ondernemersachtergrond.
Lange adem
Anne Stobos vraagt haar drie gasten wat het ecosysteem beter kan doen. Sven benoemt dat de weg die een deeptech product naar de markt moet afleggen lang is, vaak wel 15 jaar in deeptech. Daar is dan ook meer financiering voor nodig dan bijvoorbeeld bij software oplossingen. Ook is er meer samenwerking nodig, juist omdat we zo’n klein land zijn. Hij benoemt ons excellente onderzoek ("we zitten in de top 10 van de wereld") en het lage percentage dat daarvan uitmondt in bedrijven of anderszins in de samenleving terecht komt. Science to Impact is een van de initiatieven om daar wat aan te doen, voegt Anne toe.
Andere cruciale factoren
Het onderwijssysteem wordt genoemd als een cruciale factor om de juiste mensen aan te kunnen trekken. Daarbij moet je soms verder dan de landsgrenzen kijken om het juiste soort mensen aan te kunnen trekken. Optieregelingen en andere incentives kunnen helpen om goeie mensen aan boord te houden. Dat soort instrumenten zijn er nu nog niet in Nederland.
Nederlandse cultuur
Crijn benoemt ten slotte de culturele dimensie. Die is in Nederland een beetje calvinistisch. Er moet een cultuur zijn dat het goed is dat je nog een keer start. Dat mensen trots zijn, zelfs als het bedrijf geen succes is. Onderweg heb je veel kennis en kunde opgedaan, waardoor je als ondernemer de volgende keer een stuk sneller kan gaan. "Just hit the wall, take direction, and do it better the next time!"
Sven Bakkes
Founding Partner LUMO Fund II
Sven Bakkes startte zijn carrière als Chief Commercial Officer bij een innovatieve corporate venture van Eneco, die hij in 2007 met succes verkocht. Daarna heeft hij samen met Andy Lürling iOpener Media opgericht, dat in 2008 een Series A investering van USD 6 miljoen ontving van een Duitse VC. In 2011 verkochten Sven en Andy hun aandelen in het bedrijf. In 2016 startten Sven en Andy LUMO Labs, eerst als angel investor, nu als VC-fonds.
Anne Strobos
Director Technologies Techleap.nl
Anne Strobos heeft zo'n 17 jaar ervaring in het bouwen en versterken van ecosystemen voor (deep)tech startups en technologische innovatie. Momenteel geeft ze leiding aan het Deep Tech domein van Techleap.nl. Daarvoor heeft ze 7 jaar bij YES!Delft gezeten om vervolgens als freelance consultant en ondernemerschapsexpert te gaan werken.